Perspublicatie 9 oktober 2019
In 2020 zal gestart worden met de restauratie van Kasteel van Gemert. Dit gebeurt voordat de eerder beoogde uitbreidingen en gastvrijheidsconcepten worden gerealiseerd. ‘Het kasteel raakt steeds verder in verval door de jarenlange leegstand. We willen niet langer wachten en zetten dus fors in op restauratie, verduurzaming en een gefaseerde herbestemming van het Kasteel,’ aldus eigenaar Bas van de Laar van BL Huisvesting.
De noodzaak van restauratie en daarmee de instandhouding van het kasteel, volgt na technische keuringen en renovatierapporten van gespecialiseerde bedrijven zoals de monumentenwacht. Er wordt een andere marsroute gekozen dan voorheen bedacht en bepaalde ontwikkelingen worden naar voren getrokken. Weer andere werkzaamheden schuiven op naar achteren in het transformatieproces van het Kasteel. Bas van de Laar: ‘We worden ingehaald door de tand des tijds. Dat zorgt ervoor dat we de restauratie en de herbestemming als belangrijkste prioriteit beschouwen. Met als gevolg dat we nu dus de gebouwen gaan restaureren en herbestemmen en niet op korte termijn Kasteel van Gemert gaan uitbreiden. Heel simpel gezegd als voorbeeld; het hotel met ruim 70 kamers willen we in de toekomst realiseren, maar in de eerste fase gaan we ca. 35 hotelkamers realiseren binnen de bestaande Jezuïtenvleugel.’
Door gefaseerd te ontwikkelen en het Kasteel qua verschijningsvorm centraal te stellen, wordt er maximaal rekenschap gehouden met de wens van alle betrokkenen om de historiserende uitstraling te behouden.
Verduurzaaming
Daarnaast heeft BL Huisvesting ervoor gekozen om het kasteelcomplex op een warmtebron aan te sluiten. Er zal een energietransitie ontstaan die volledig gasloos is door een warmte- en koudeopslag. Dit betekent dat er een aardboring zal worden toegepast aan de rand van de kasteeltuin, om aardwarmte uit de bodem te halen voor het totale complex. Ook worden de vloeren, wanden en kapconstructie van de gebouwen optimaal geïsoleerd.
Restauratie
De Hoofdburcht, Jezuïtenvleugel, Voorburcht, Donjon en Poortgebouw zullen gerestaureerd worden. Deze restauratie richt zich vooral op de aanpak van de kapconstructie en leiendakbedekking, schilderwerk en herstel van de binnenwanden en buitengevels. Door de sloop van de refter zullen we de oostgevel van de Hoofdburcht aan het Ridderplein weer restaureren en terugbrengen in zijn oorspronkelijke stijl, met een reconstructie van de oorspronkelijke vensters. Ook worden de in het verleden verwijderde dakkappellen, schoorstenen en Oeil de Boeuf bij het Timpaan teruggebracht. Verder wordt de toegankelijkheid van het toekomstige museum in de Donjon en de Hoofdburcht aanzienlijk verbeterd met nieuwe liften en trappenhuizen.
Inspiratiebeeld: Nieuwe oostgevel Hoofdburcht met restauratie van de oorspronkelijke gevel
Herbestemming
In deze eerste fase zullen in oktober en december 2019 voor de onderstaande onderdelen omgevingsvergunningaanvragen worden ingediend. Het betreft een herbestemming binnen de bestaande gebouwstructuur:
Hoofdburcht Kasteel van Gemert
Hier zullen negen serviceappartementen worden gesitueerd, inclusief museale gewelven in het souterrain. Deze gewelven zijn straks toegankelijk voor het publiek.
Inspiratiebeeld: Nieuwe zijdelijke aanzicht Hoofdburcht
Refter
De aangrenzende refter zal gesloopt worden. Naast het feit dat het geen waardevolle historische kernwaarden bezit, is deze plek noodzakelijk om ruimte te geven voor aan- en afvoer van werkverkeer tijdens de restauratie. In de fase van ingebruikneming is deze ondergeschikte toegang ook noodzakelijk voor hulpdiensten.
Voorburcht en Jezuïtenvleugel Kasteel van Gemert
De aanwezige kamerstructuur, die is ontwikkeld door de paters begin 1900, zal worden gerespecteerd. Hierdoor ontstaan er ca. 35 hotelkamers en het bestaande trappenhuis wordt opgeknapt en heringericht.
Het oude theater wordt ingericht als restaurant en op de plek van het podium zal een hotelbar verrijzen met uitzicht op het Ridderplein. Het restaurant en de hotelbar krijgen een terras aan de zuidzijde aan de binnengracht, zodat gasten het park kunnen overzien.
Boven het huidige theater zijn de ruimten op dit moment in gebruik als woonruimten. Deze ruimten gaan getransformeerd en heringedeeld worden tot ca. 15 serviceappartementen.
Inspiratiebeeld: Nieuwe zuidgevel van de Voorburcht met terras aan het water
Voorburcht en Donjon
De Donjon krijgt op termijn een museale functie en wordt daarmee openbaar toegankelijk. Op de begane grond komt een trouwzaal en op de zolder een bruidssuite. De toegankelijkheid wordt verbeterd door een nieuw trappenhuis met lift. Deze gaat de Voorburcht verbinden met de Donjon. Hierdoor wordt deze toegankelijker voor mindervaliden. In de voorburcht komt naast het nieuwe trappenhuis en de lift, een receptie voor het hotel en het museum.
Poortgebouw en pop-up restaurant Kasteel van Gemert
Binnen de bestaande muren van het poortgebouw zullen na de restauratie een restaurant en Bed & Breakfast gerealiseerd worden. De intentie is om al in het voorjaar van 2020 een pop-up restaurant in de tuin bij het poortgebouw te plaatsen. De entree en bijhorende faciliteiten zoals toiletten zullen zijn gesitueerd in het poortgebouw.
Hiermee wordt gehoor gegeven aan de vele aanvragen uit de regio om het kasteel niet enkel toegankelijk te maken als horecagelegenheid, maar ook als tijdelijke trouwlocatie.
Parkeren
Het parkeren voor de eerste fase vindt plaats voor de bewoners van de Hoofdburcht op het kasteelplein. Bezoekers van het pop-up restaurant, het hotel en de bewoners van de appartementen in de voorburcht parkeren in de ommuurde tuin. De parkeeroplossingen zullen voldoen aan de parkeernormen van de gemeente Gemert-Bakel die vastgesteld zijn door de gemeenteraad.
Kasteeltuin en toegangspoort
Het groen en de monumentale kasteeltuin worden ook in deze fase gerestaureerd. Bomen en struiken zullen worden gesnoeid en de grachten worden schoongemaakt. Ook de padenstructuur en de toegangspoort (die tevens de hoofdentree is) bij de Kasteellaan krijgen een opknapbeurt.
In gesprek
Naast de vele overleggen met alle betrokken instanties als de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, Provincie Noord-Brabant, gemeente en andere specialistische commissies, zal BL Huisvesting de deze maand verschillende bijeenkomsten hebben met belanghebbenden, omwonenden en ondernemers. Hierin worden de restauratie en herbestemmingsonderdelen toegelicht.
Masterplan
De komende maanden wordt de laatste hand gelegd aan het masterplan dat alle ontwikkelingen van het kasteel van 2020 tot 2025 beschrijft. Als deze door alle betrokken instanties is goedgekeurd en de procedure voor de omgevingsvergunning voor de herbestemming is doorlopen, staat er niets meer in de weg om de eerste fase van de restauratie en herbestemming in te gaan. De verwachting is dat hiermee gestart kan worden in het najaar van 2020.